Opis
W najgłębszym sensie wojna to konfrontacja dwóch ludzkich woli.
Dlatego zawarty w tej książce przekład traktatu Sztuka wojny, bezpośrednio z języka chińskiego, jest tylko punktem wyjścia, jedną z wielu wizji wojny.
Ten tom, zredagowany przez Piotra Plebaniaka, jest studium praktyki i filozofii konfliktów, który wzbogacili swoimi wypowiedziami ponad dwudziestu ekspertów, m.in. dr Tomasz Witkowski, dr Radosław Sikora, prof. Jerzy Bralczyk, Naval, dr Wojciech Szewko, płk Andrzej „Wodzu” Kruczyński, amb. Andrzej Byrt, gen. Jarosław Kraszewski.
Dodatkowym atutem przekładu traktatu Sun Zi Sztuka wojny jest piękna stylizacja języka na starą polszczyznę, którą znamy z Trylogii Sienkiewicza.
Ten tom zawiera potężną dawkę wizji świata oraz instrumentów wcielania ich w czyn: celne spostrzeżenia o naturze konfliktów i naturze ludzkiej, trafiające w sedno maksymy, wyciągi z dzieł dawnych mistrzów oraz impresje i eseje współczesnych ekspertów.
Inspiracje i wizje konfliktów
oraz ludzkiej natury
Współautorzy zostali poproszeni o teksty, po których przeczytaniu czytelnik ma wykrzyknąć: „O! Nie pomyślałem o tym w ten sposób”
lub „hm… teraz rozumiem świat lepiej!”.
Przewodnik dla samodoskonalenia
Współautorzy prezentują kluczowe książki swojego dzieciństwa lub młodości. Książki te pomogły im zbudować zestaw środków i metod, które stosowali w procesie samodoskonalenia oraz uformowały ich wizję świata. Podpowiedziały, jak budować instrumenty odnoszenia sukcesów i wytrenować wolę do osiągania zamierzonych celów.
Na kartach tej książki pokolenia współautorów starożytnych, a potem współcześni inspirują siebie nawzajem, a na koniec inspirują czytelnika. Trenują wyobraźnię, budują „przestrzeń decyzyjną”, wskazują prawidłowości rządzące biegiem spraw i zdarzeń. Każda z tych wytycznych
to „ostatnie ogniwo długiego łańcucha myśli”:
Wojna to kolektywne zabijanie dla kolektywnych celów. (J. Keegan)
Ten, kto przekuje miecze na lemiesze, będzie orał dla tego, który tego nie zrobi. (nieznany)
Nie ma siły tak potężnej jak idea, której czas nadszedł. (Gustave Armaid)
Rodzaj ludzki od anarchii dzieli dziewięć [niezjedzonych] posiłków. (A.H. Lewis)
Chłopi, rzemieślnicy i kupcy to [dla władcy] trzy skarby. (Sześć tajemnych strategii)
Praca zbiorowa zawierająca przekład traktatu Sztuka wojny oraz zbiór wizji wojen i konfliktów autorstwa wybitnych specjalistów i ekspertów.
Zawartość tomu:
- Przekład traktatu Sztuka wojny bezpośrednio z klasycznego języka chińskiego i z objaśnieniami, zrealizowany przez Piotra Plebaniaka, autora książki 36 forteli.
- Wyciąg maksym i spostrzeżeń z dziewięciu innych starożytnych traktatów militarnych. Wyciąg dopełnia wizję zaoferowaną w traktacie Sun Zi, a przy tym pokazuje, jak podobne do współczesnych były konflikty toczone w starożytnych Chinach.
- Maksymy, sentencje i spostrzeżenia dotyczące natury konfliktów i natury ludzkiej. Zbiór powstał dzięki współpracy współautorów, którzy podzielili się swoimi wizjami tego, czym są konflikty i wojny.
- Trzydzieści dziewięć esejów i impresji nt. instrumentów oddziaływania i filozofii ich użycia. Wypowiadają się eksperci w dziedzinach takich jak: dowodzenie (m.in. gen. Jarosław Kraszewski, płk. Leszek Elak), psychologia (dr Lidia Czarkowska), językoznawstwo (prof. Jerzy Bralczyk), socjologia (dr B. Drapikowska), praktyka adwokacka (mec. Michał Wawrykiewicz), dyplomacja (amb. Andrzej Byrt), ekonomia (prof. Witold Orłowski), sztuki walki (Jarosław Duczmalewski) i wielu innych.
Spis treści
Oświadczenia współautorów i redaktora / 15
Podziękowania / 16
Prof. Witold Wilczyński
Słowo od wydawcy. Definiowanie zagrożeń / 19
Piotr Plebaniak
Przedmowa. Percepcja jest wszystkim / 21
Część I. Traktat Sztuka wojny
Czym jest, a czym nie jest traktat Sztuka wojny? / 39
Przekład traktatu Sztuka wojny na język polski / 51
Część II. Plewy starożytnych
Maksymy i spostrzeżenia o rządzeniu państwem i toczeniu wojen: wyciąg z historycznych traktatów chińskich / 153
Maksymy i ponadczasowe spostrzeżenia o konfliktach i naturze ludzkiej / 206
Część III. Impresje, wizje oraz opinie współczesnych ekspertów i specjalistów
Tekst redakcyjny
Wojny współczesnych plemion. O naszym wewnętrznym przymusie dominowania nad innymi / 235
Lidia Czarkowska
Nasze gatunkowe słabości i nasze moce… na celowniku. Popędy i potrzeby jako klucze do wywierania wpływu / 244
Kamil Sobolewski
Konflikt jako fundament równowagi. Wybór ekonomiczny jako alternatywa wobec wojny na przykładzie rynków finansowych / 260
Jarosław Duczmalewski
Kieruj przeciwnikiem tak łatwo, jak sobą. Filozofia walki wręcz i ekonomia działania / 277
Rozmowa z prof. Jerzym Bralczykiem
Wojna jako forma komunikacji. O naturze języka i naturze ludzkiej / 292
Tomasz Rawski
Wojny na słowa. Językowe instrumenty dominacji i narzucania własnej wizji świata / 301
Barbara Drapikowska
Strategiczne zarządzanie percepcją. Atak na społeczeństwo w wizji Jurija Bezmienowa / 318
Tomasz Formicki
Bezforemność. Wojny sieciowe i doktryna swarmingu jako współczesne emanacje Bezforemności postulowanej przez Sun Zi / 339
Tekst redakcyjny
Moc i Forma. Zarządzanie parametrami zdolności bojowej własnej i przeciwnika / 355
Tekst redakcyjny
Koncentracja siły ognia. Eksport i adaptacja koncepcji poza sferą ich oryginalnego sukcesu / 366
Piotr Plebaniak
Teoria królowej i teoria króla. Pustka i Pełnia w chińskich oraz zachodnich wzorcach toczenia wojen / 372
Tekst redakcyjny
Gdzie leży środek ciężkości konfliktu? Wzorce rozpoznania kluczowego aspektu zmagań / 389
Andrzej Zapałowski
Generowanie przemożnej siły. Morale, uzbrojenie, organizacja, doktryna. Filozofia i elementy składowe siły bojowej / 394
Witold M. Orłowski
Zasoby dla zwycięstwa. Ekonomia i wytyczne dla budowania siły oddziaływania / 410
Tekst redakcyjny
Coś lepszego niż magia – inżynieria. Nauka i technika jako generatory instrumentów oddziaływania / 424
Tekst redakcyjny
Dlaczego drenaż mózgów nie jest postrzegany jako akt wojny? O źródłach bogactwa narodów słów kilka / 430
Wojciech Duszyński
Jak zdobyć szacunek i posłuch podwładnych. Antyczny dwugłos Ksenofonta i Sun Zi / 437
Leszek Elak
Współczesny oficer dyplomowany Sił Zbrojnych RP. Błędy i prawidłowe rozwiązania w kształtowaniu decydenta współczesnych konfliktów / 456
Tekst redakcyjny
Przypadkowe spotkanie nieprzypadkowego człowieka. Żartobliwe oberwacje cywila nt. dowodzenia / 469
Jarosław Kraszewski
Dowódca ma mieć wizję! Wytyczne dla dowódcy we współczesnej praktyce wojskowej / 471
Krzysztof Fudalej
Wytyczne czy zadanie? — dwie filozofie dowodzenia Auftragstaktik oraz Befehlstaktik: Realizacja zadania, inwencja i struktura przepływu decyzji / 484
Łukasz Golowanow
Nowe narzędzia, nowe zasady. Jak przełomy techniczne zmieniają przestrzeń decyzyjną konfliktów zbrojnych / 499
Radosław Sikora
Morale – najpotężniejsza broń w arsenale polskiej husarii. Rola jednostek elitarnych na polu bitwy XVII wieku na przykładzie husarii / 514
Naval
Czubek włóczni. Wojownik, żołnierz, operator oraz ich rola na historycznym i współczesnym polu walki / 525
Andrzej „Wodzu” Kruczyński
Władcy gromów. Jednostki elitarne i oddziały specjalne jako narzędzie w rękach decydenta politycznego / 545
Andrzej Byrt
Suaviter in modo, fortiter in re. Siła argumentów, a nie argument siły? Instrumentarium dyplomaty w anegdotach i spostrzeżeniach / 570
Piotr L. Wilczyński
Ultima ratio regum. Wojna jako instrument polityki / 590
Grzegorz Antoszek
Casus belli w spojrzeniu wstecz. Błędne percepcje przełomowych wydarzeń geopolitycznych / 605
Bogusław Chrabota
O wojnie narracji. Historię piszą ci, co przeżyli / 620
Tekst redakcyjny
Strategiczne narracje. Ideologie i opowieści w służbie oraz na przeszkodzie imperiom / 631
Tekst redakcyjny
Wypowiedzi dokonawcze czy dokonania wypowiadalne? O wyrażeniach performatywnych i działaniu za pomocą słów / 633
Tekst redakcyjny
Rozliczalność i ukrywanie oddziaływań. Instrumenty ukrywania oddziaływań i ucieczki przed odpowiedzialnością / 637
Michał Wawrykiewicz
Batalie prawne. Ich cele i sposoby oraz arsenał prawnika / 642
Wojciech Szewko
Tyś słabszy, jedyna broń słabszego – terroryzm. Narzędzia oddziaływania słabszej strony konfliktu asymetrycznego / 660
Tekst redakcyjny
Idee są kuloodporne. Siły napędowe ludzi czynu, przywódców i narodów. I kół historii / 673
Tomasz Witkowski
Inteligencja makiaweliczna. Wykorzystajmy nasz wrodzony talent do zawiadywania relacjami społecznymi / 676
Tekst redakcyjny
Homo sapiens sapiens (z łac. złośliwe małpy). Atrybuty mentalne uczestników i decydentów konfliktów / 690
Tekst redakcyjny
„Tylko martwi zobaczą koniec wojny”. Słowo końcowe / 693
Aneksy
Bibliografia książek polecanych przez współautorów / 698
Bibliografia wybranych pozycji książkowych w dorobku współautorów / 701
Prezentacja usług szkolenia i konsultacji oferowanych przez współautorów / 703
Słowo o elementach symbolicznych i znaczeniu kaligrafii zamieszczonych w tomie / 705
Recenzje
Komentarze najwybitniejszych polskich specjalistów, a przy tym fascynatów historii wojskowości to wyjątkowo inspirujący
dodatek do chińskiego dorobku strategicznego. Gorąco polecam.
— dr hab. Bogdan Góralczyk,
dyplomata, sinolog, autor m.in. książki Wielki Renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje (2018)
Można by rzec, iż mamy tu do czynienia, choć nie w budynku, a kartach książki, z Akademią Sun Zi.
— prof. dr hab. Mirosław Karwat,
politolog, specjalista w dziedzinie teorii polityki i socjotechniki, autor licznych książek nt. manipulacji i ludzkich interakcji