Książka „Koniec rosyjskiej Ameryki” autorstwa Marka Budzisza rzuca nowe światło na decyzję Rosji o sprzedaży Alaski. Koncentrując się na okresie wojny krymskiej, kiedy to Rosja doznała istotnej klęski w starciu z europejskimi mocarstwami, Budzisz przedstawia, jak Stany Zjednoczone wykorzystały tę sytuację, aby zaoferować wykupienie odległej prowincji.

Decyzja Rosji o pozbyciu się Alaski, choć wydawała się logiczna w tamtych czasach, była motywowana kilkoma kluczowymi czynnikami. Rosja obawiała się, że w przypadku potencjalnej brytyjskiej agresji nie byłaby w stanie obronić tej odległej terytorium, zwłaszcza biorąc pod uwagę bliskość Kanady, której właścicielem była Brytyjska Korona. Dodatkowo, rosnąca obecność amerykańskich osadników, handlowców i rybaków na Alasce stawała się coraz większym wyzwaniem dla administracji rosyjskiej.

W obliczu tych problemów, sprzedaż Alaski wydawała się dla Rosji korzystnym rozwiązaniem. Pozbywając się kosztownej i problematycznej prowincji, Rosja nie tylko eliminowała obciążenie finansowe, ale również wzmacniała relacje z Ameryką, zyskując środki na modernizację floty i minimalizując ryzyko konfliktu z Brytyjczykami. Co więcej, przez pozbycie się Alaski, Petersburg miał nadzieję na ograniczenie wpływów amerykańskich rewolucjonistów na rosyjskie kręgi antymonarchiczne.

Marek Budzisz, w przeciwieństwie do wielu wcześniejszych analiz historii Alaski, twierdzi, że decyzja o jej sprzedaży była świadomym i agresywnym ruchem w geopolitycznej grze. Budzisz argumentuje, że była to część szerszej strategii, mającej na celu zabezpieczenie rosyjskich interesów globalnych i wzmocnienie pozycji Imperium Rosyjskiego na międzynarodowej scenie.