Mackinder stworzył najsłynniejsze dotąd prawo geopolityczne: Kto panuje nad Wschodnią Europą, ten włada Obszarem Centralnym; kto panuje nad Obszarem Centralnym, włada Światową Wyspą; kto panuje nad Światową Wyspą, włada światem.

W 1919 r. Mackinder spotkał się z Piłsudskim. Przyjechał jako brytyjski komisarz przy wojskach Denikina, by namawiać do współdziałania militarnego Polski i białej Rosji. Piłsudski odmawiając, dał jednocześnie Brytyjczykowi do zrozumienia, że dla Polski, lezącej pomiędzy Niemcami a Sowietami, przewiduje w europejskim rozdaniu rolę podmiotową. Pod wpływem rozmowy z Komendantem Mackinder wystosował memorandum do premiera Lloyda Georga, w którym postulował budowę niezależnego bloku politycznego na obszarze Międzymorza.
Niebawem się przekonamy, czy w XXI wieku ta mackinderowska myśl rozstrzygnie nową rywalizację w Eurazji. Trzeba koniecznie przeczytać Mackindera, żeby zrozumieć mechanizmy działania sił geopolitycznych, zwłaszcza że Rzeczpospolita położona jest na styku płyt tektonicznych światowej polityki.

JACEK BARTOSIAK

Mackinder obrazowo tłumaczy mechanizmy tworzenia się nowoczesnych mocarstw i akumulacji bogactwa dzięki handlowi morskiemu. Wyparcie transportu lądowego jako głównej drogi wymiany handlowej zrewolucjonizowało stosunki międzynarodowe. Brytyjski geograf podkreśla, że fundamentem kultury strategicznej każdego państwa jest jego krwioobieg transportowy.
Problematyka dominacji nad Światową Wyspą, w perspektywie obserwowanej zmiany hegemonicznej i chińskiego projektu Jednego Pasa Jednej Drogi, stanowi jedną z osiowych kwestii współczesnych studiów strategicznych.

LESZEK SYKULSKI